Özgün Fikir Bahçesi Yazılar

Psikolojide Gölgeleme Ne Demek? Zihnin Görünmeyen Tarafını Anlamak Psikoloji, insan zihninin karmaşık yapısını anlamaya çalışan bir bilimdir. Bu bilim dalında yer alan gölgeleme kavramı, hem bilişsel süreçlerin hem de bilinçdışı dinamiklerin kesiştiği bir noktayı temsil eder. “Gölgeleme”, tarihsel olarak farklı psikoloji ekolleri tarafından farklı şekillerde ele alınmıştır; ancak ortak nokta, bir bilginin, duygunun ya da deneyimin bir başka öğe tarafından bastırılması veya etkisinin azaltılmasıdır. Tarihsel Arka Plan: Gölgelemenin Kökleri Gölgeleme kavramı ilk olarak 20. yüzyılın başlarında bilişsel psikolojinin öncülerinden William James ve daha sonra Donald Broadbent tarafından dikkat süreçleri üzerine yapılan çalışmalarda gündeme gelmiştir. Broadbent’in 1958’de geliştirdiği “filtre modeli”, insanların…

Mistik Davranış Nedir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimenin gücü, düşüncenin form değiştirdiği, ruhların derinliklerine inildiği yerdir. Edebiyat, insanın hem dış dünyayı hem de içsel evrenini anlama çabasının en yoğun biçimde hayata geçtiği bir alan olmuştur. Anlatılar, insanların arayışlarını, tutku ve korkularını, bilinçaltı dünyalarının derinliklerini aydınlatan aydınlatıcı ışıklardır. Tıpkı bir yazarın kelimeleriyle yeni bir dünya yaratması gibi, mistik davranışlar da insanın içsel dünyasında yaşadığı dönüşümleri, bilinçli ve bilinçdışı süreçlerdeki kırılmaları yansıtan bir edebi araçtır. Peki, mistik davranış nedir? Gelin, edebiyatın derinliklerine inerek bu soruya anlam katmaya çalışalım. Mistik Davranışların Edebiyatla İlişkisi Bir mistik davranış, çoğu zaman bir kişiliğin içsel bir dönüşümünü,…

Lazer İnterferometre Nedir? Felsefi Bir Bakış Açısıyla Ele Alınması Filozofik Perspektiften: Gerçeklik ve Gözlem Bilim ve felsefe arasındaki ilişki, insanlığın evreni anlama çabasında her zaman önemli bir yer tutmuştur. Bir filozof olarak düşündüğümüzde, her gözlem bir anlam taşır ve her deneysel veri, yalnızca gözlemcinin algı sınırlarını değil, aynı zamanda evrenin doğasını da şekillendirir. Peki, lazer interferometreler gibi gelişmiş teknolojik araçlar, bizim dünyayı anlama biçimimizi nasıl dönüştürür? Lazer interferometreler, optik teknolojilerin en dikkat çekici örneklerinden biridir. Bu cihazlar, ışığın dalga özelliklerinden faydalanarak, son derece hassas ölçümler yapabilen ve varlıkları gözlemleyebilen araçlardır. Ama bu hassasiyet, sadece fiziksel bir gerçekliği mi yansıtır, yoksa…

A101 Ne Kadar Maaş Veriyor? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Maaş Gerçeği Hayatın en çok konuşulan ama en az dürüstçe tartışılan konularından biridir maaş meselesi. İnsanlar iş bulmak kadar, o işin emeğe ne kadar değer verdiğini de merak eder. Ben de bugün, bu merakı farklı bir açıdan ele almak istedim. Sadece rakamlardan bahsetmekle kalmayıp, “A101 ne kadar maaş veriyor?” sorusuna hem Türkiye’nin gerçeklerinden hem de küresel perspektiflerden bakacağız. Çünkü maaş yalnızca bir rakam değildir; bir toplumun çalışma kültürünün, değer anlayışının ve geleceğe bakışının aynasıdır. Türkiye’de A101 Maaş Gerçeği: Asgari Ücretle Başlayan Yolculuk A101, Türkiye’nin en yaygın zincir marketlerinden biri olarak,…

Gördes Manisa Kaç TL? Toplumsal Değerin Parayla Ölçüldüğü Bir Dönemin Sosyolojisi Bir araştırmacı olarak, toplumun gündelik sorularında gizlenen derin anlamları keşfetmeyi seviyorum. “Gördes Manisa kaç TL?” gibi basit görünen bir soru bile, aslında insanların mekânla, değerle ve aidiyetle kurduğu ilişkiye dair çok şey söyler. Bugün artık her şeyin bir fiyat etiketi var; bir yerin, bir ürünün, hatta bazen bir duygunun bile. Oysa sosyolojik olarak baktığımızda, bir yerin değeri yalnızca ekonomik değil; kültürel, duygusal ve toplumsal ağlarla örülüdür. Gördes gibi bir kasabanın “kaç TL” olduğu sorusu, aslında toplumun değer anlayışını yeniden düşünmemiz için bir davettir. Ekonomik Değerin Ötesinde: Gördes’in Toplumsal Sermayesi…

Gerontoloji Kaç Kişi Atandı? Edebiyatın Işığında Bir İnsani Hikâye Kelimenin Gücü ve Anlatının Dönüştürücü Etkisi Edebiyat, bir toplumun yansımasıdır; insanların iç dünyasını, sosyal yapıları, geçmişle geleceği kesiştiren bir aynadır. Her bir kelime, bir insanın ruhunda açan bir çiçek, bir karakterin içinde yankı bulan bir çığlıktır. Edebiyat, sadece okuduğumuz metinlerden ibaret değildir; aynı zamanda toplumun derinliklerinde gizli kalmış, unutulmuş, bastırılmış hislerin ve deneyimlerin de gün yüzüne çıkmasıdır. Bugün, gerontoloji alanında yapılan atamaların, sadece istihdam politikaları veya kamu hizmetlerinin bir sonucu olmadığını, bu sürecin aslında toplumsal yapılar, normlar ve zamanla şekillenen anlatıların bir parçası olduğunu düşünmeliyiz. Gerontoloji, yaşlılık ve yaşlanma olgusunun derinliklerine…

Hava Parası Ne Anlatıyor? Bilimsel Bir Merakla Bakış Gündelik hayatta sık sık duyduğumuz “hava parası” kavramı, aslında yalnızca bir deyim ya da halk arasındaki bir tabir değil; toplumsal, psikolojik ve ekonomik dinamiklerle doğrudan ilişkili bir olgu. Çoğumuz, görünmeyeni bedelini öderken sorguluyoruz: “Aslında neye para veriyoruz?” İşte bu yazıda, bilimsel bir merakla hava parasının gerçekte ne anlattığını, neden ortaya çıktığını ve toplumda nasıl karşılık bulduğunu birlikte inceleyeceğiz. Hava Parası Nedir? Hava parası, genel olarak, somut bir ürün ya da hizmet karşılığı olmaksızın yapılan ödemeler için kullanılan bir ifadedir. Bu kavram, kiralık dükkân devirlerinde, bazı iş anlaşmalarında veya tüketici alışkanlıklarında sıkça gündeme…

Gereksinim ve İhtiyaç Ne Demek? Antropolojik Bir Bakış Bir antropolog olarak, kültürlerin çeşitliliğini ve insanların toplumsal yapılarla nasıl şekillendiklerini anlamak her zaman beni büyülemiştir. Her kültür, insanın yaşamını ve gereksinimlerini farklı şekilde tanımlar. Ancak, “gereksinim” ve “ihtiyaç” kavramları her toplumda benzer şekillerde mi algılanır? Bu yazı, gereksinim ve ihtiyaç kavramlarını, kültürel normlar, ritüeller, semboller ve topluluk yapıları üzerinden antropolojik bir bakış açısıyla ele alacak. Kültürel çeşitliliğin insan yaşamındaki derin etkilerini keşfetmeye davet ediyorum. Hazırsanız, farklı kültürlerde “gereksinim” ve “ihtiyaç” ne anlama geliyor, birlikte keşfedelim. Gereksinim ve İhtiyaç Kavramlarının Kültürel İnşası “Gereksinim” ve “ihtiyaç” kavramları, basitçe bir kişinin hayatta kalmak için…

Hamd Ne İçin Edilir? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Hayatta bazı kavramlar vardır ki, hangi coğrafyaya giderseniz gidin bir şekilde anlam bulur. “Hamd” de onlardan biri. Her kültürün, her inanç sisteminin kendine özgü bir “şükür” anlayışı vardır. Ben de farklı bakış açılarını seven biri olarak, bugün sizleri bu kadim kelimenin hem evrensel hem de yerel boyutlarını birlikte keşfetmeye davet ediyorum. Hamd Nedir ve Ne İçin Edilir? “Hamd”, kelime anlamıyla övgü, teşekkür ve minnettarlık demektir. Ancak yalnızca bir söz değil; aynı zamanda bir farkındalık hâlidir. İnsan, sahip olduklarının farkına vardığında, yaşamın güzelliklerini hissettiğinde ya da bir zorluk sonunda derin bir…

Bella Hadid’in Hastalığı: Bir Ontolojik ve Epistemolojik Bakış “Bizi biz yapan nedir?” sorusunu, tarih boyunca filozoflar sürekli olarak sormuşlardır. Bir yandan insanın varoluşunu anlamaya çalışırken, bir yandan da hastalık ve acı gibi insan deneyimlerinin varoluşsal boyutlarını sorgulamışlardır. Bu yazı, Bella Hadid’in mücadelesini, hem kişisel bir trajedi hem de toplumsal bir yansıma olarak ele alırken, felsefi bir perspektiften hastalığın doğasına, insanın sağlıklı varoluşuna ve bu deneyimin toplumsal etkilerine dair derinlemesine bir keşfe çıkmayı hedefliyor. Epistemolojik Perspektif: Bilginin Sınırları ve Hastalık Epistemoloji, bilgi bilimi olarak tanımlanabilir; bilginin kaynağını, doğasını ve sınırlarını sorgular. Bella Hadid, Lyme hastalığıyla mücadele ediyor ve bu hastalık, başta…