Kategori: Makaleler

Taşıma Parası Nasıl Alınır? Tarihin Omzundaki Yük Bir tarihçi, bugünü anlamak için daima geçmişin izlerini takip eder. Çünkü hiçbir ekonomik düzen, hiçbir toplumsal alışkanlık, hiçbir idari kural bir anda ortaya çıkmaz. “Taşıma parası nasıl alınır?” sorusu, ilk bakışta pratik bir konu gibi görünür: bir hizmetin karşılığı olan bedel, bir ücret, bir hak arayışı… Ama tarihçinin gözünde bu soru, çok daha derin bir süreci anlatır. İnsanın yük taşıma biçimi değişmiş olabilir, ama emeğin bedeli her çağda aynı mücadeleyle kazanılmıştır. Geçmişin Yükleri: Taşımacılığın Tarihsel Kökeni Taşımacılık, insanlık tarihinin en eski mesleklerinden biridir. İlk medeniyetlerde bile yük hayvanları, omuzda taşınan mallar, kervanlar ve…

Sülale Kelimesinin Eş Anlamı Nedir? Edebiyatın Derin Katmanlarında Bir Soy Hikâyesi Kelimeler, zamanın içinden süzülüp gelen anlam taşıyıcılarıdır. Sülale kelimesi de bu taşıyıcılardan biridir; bir kökü, bir geçmişi, bir hikâyeyi içinde barındırır. Her dil, toplumun belleğidir; bu belleğin içinde “sülale” gibi kelimeler, yalnızca bir aile soyunu değil, bir anlatının sürekliliğini, kuşakların yankısını temsil eder. Bir edebiyatçı için kelimeler, soyun söze dönüşmüş biçimleridir; bu nedenle bir sülale, yalnızca kan bağıyla değil, anlatılarla da sürer. Kelimelerin Köklerinde Sülale: Dilin Soy Kütüğü Sülale kelimesinin eş anlamı “soy”, “aile”, “hısım” veya “nesil” olarak sıralanabilir. Ancak bu kelimelerin her biri farklı bir tını taşır; “soy”…

Kamusal Medya Nedir? Geleceğin Sesini Şekillendiren Güç Bazen gecenin sessizliğinde, geleceğin toplumlarını şekillendirecek şeyin ne olacağını merak ederim. Teknoloji mi? Yapay zeka mı? Yoksa bambaşka bir şey mi? Her düşünceme dönüp dolaşıp çarpan bir kavram var: Kamusal Medya. Çünkü bu sadece bir iletişim aracı değil; fikirlerin, kimliklerin, değerlerin, hatta toplumsal dönüşümlerin doğduğu bir alan. Bu yazıda, geleceğe merakla bakan biri olarak seninle birlikte kamusal medyanın ne olduğunu, nereye evrilebileceğini ve bu yolculukta bizi nelerin beklediğini keşfetmek istiyorum. Kamusal Medya Nedir? Temelleri ve Anlamı Kamusal medya, en basit tanımıyla, toplumun tamamına hitap eden, herkese açık, erişilebilir ve çoğunlukla kamusal çıkarı gözeten…

Kamil Dinde Ne Demek? İdeal mi, Baskı Aracı mı? Kusura bakmayın ama “kâmil” kavramını sorgulamadan yüceltmeyi reddediyorum. “Kamil dinde ne demek?” diye sorduğumuzda, çoğu kez kulağa hoş gelen bir idealle karşılaşıyoruz: olgun, tamamlanmış, erdemli insan. Peki bu ideal, gerçekten özgürleştiriyor mu; yoksa görünmez bir performans baskısı mı kuruyor? Bugün bu soruyu, tartışmayı göze alarak masaya yatırıyorum. Kısaca: “Kâmil”, dinde olgunluk ve bütünlüğü ifade eder; ilham verdiği kadar, ölçüsüz kullanıldığında baskı da üretebilir. — “Kâmil”in Sözlükten Hayata Yolculuğu “Kâmil”, köken olarak “tamamlanmış, eksiksiz, olgun” demektir. Dini bağlamda iki güçlü kullanımı öne çıkar: iman-ı kâmil (olgun iman) ve insan-ı kâmil (olgun insan).…

Psikolojide Gölgeleme Ne Demek? Zihnin Görünmeyen Tarafını Anlamak Psikoloji, insan zihninin karmaşık yapısını anlamaya çalışan bir bilimdir. Bu bilim dalında yer alan gölgeleme kavramı, hem bilişsel süreçlerin hem de bilinçdışı dinamiklerin kesiştiği bir noktayı temsil eder. “Gölgeleme”, tarihsel olarak farklı psikoloji ekolleri tarafından farklı şekillerde ele alınmıştır; ancak ortak nokta, bir bilginin, duygunun ya da deneyimin bir başka öğe tarafından bastırılması veya etkisinin azaltılmasıdır. Tarihsel Arka Plan: Gölgelemenin Kökleri Gölgeleme kavramı ilk olarak 20. yüzyılın başlarında bilişsel psikolojinin öncülerinden William James ve daha sonra Donald Broadbent tarafından dikkat süreçleri üzerine yapılan çalışmalarda gündeme gelmiştir. Broadbent’in 1958’de geliştirdiği “filtre modeli”, insanların…

Mistik Davranış Nedir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Kelimenin gücü, düşüncenin form değiştirdiği, ruhların derinliklerine inildiği yerdir. Edebiyat, insanın hem dış dünyayı hem de içsel evrenini anlama çabasının en yoğun biçimde hayata geçtiği bir alan olmuştur. Anlatılar, insanların arayışlarını, tutku ve korkularını, bilinçaltı dünyalarının derinliklerini aydınlatan aydınlatıcı ışıklardır. Tıpkı bir yazarın kelimeleriyle yeni bir dünya yaratması gibi, mistik davranışlar da insanın içsel dünyasında yaşadığı dönüşümleri, bilinçli ve bilinçdışı süreçlerdeki kırılmaları yansıtan bir edebi araçtır. Peki, mistik davranış nedir? Gelin, edebiyatın derinliklerine inerek bu soruya anlam katmaya çalışalım. Mistik Davranışların Edebiyatla İlişkisi Bir mistik davranış, çoğu zaman bir kişiliğin içsel bir dönüşümünü,…

Lazer İnterferometre Nedir? Felsefi Bir Bakış Açısıyla Ele Alınması Filozofik Perspektiften: Gerçeklik ve Gözlem Bilim ve felsefe arasındaki ilişki, insanlığın evreni anlama çabasında her zaman önemli bir yer tutmuştur. Bir filozof olarak düşündüğümüzde, her gözlem bir anlam taşır ve her deneysel veri, yalnızca gözlemcinin algı sınırlarını değil, aynı zamanda evrenin doğasını da şekillendirir. Peki, lazer interferometreler gibi gelişmiş teknolojik araçlar, bizim dünyayı anlama biçimimizi nasıl dönüştürür? Lazer interferometreler, optik teknolojilerin en dikkat çekici örneklerinden biridir. Bu cihazlar, ışığın dalga özelliklerinden faydalanarak, son derece hassas ölçümler yapabilen ve varlıkları gözlemleyebilen araçlardır. Ama bu hassasiyet, sadece fiziksel bir gerçekliği mi yansıtır, yoksa…

A101 Ne Kadar Maaş Veriyor? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Maaş Gerçeği Hayatın en çok konuşulan ama en az dürüstçe tartışılan konularından biridir maaş meselesi. İnsanlar iş bulmak kadar, o işin emeğe ne kadar değer verdiğini de merak eder. Ben de bugün, bu merakı farklı bir açıdan ele almak istedim. Sadece rakamlardan bahsetmekle kalmayıp, “A101 ne kadar maaş veriyor?” sorusuna hem Türkiye’nin gerçeklerinden hem de küresel perspektiflerden bakacağız. Çünkü maaş yalnızca bir rakam değildir; bir toplumun çalışma kültürünün, değer anlayışının ve geleceğe bakışının aynasıdır. Türkiye’de A101 Maaş Gerçeği: Asgari Ücretle Başlayan Yolculuk A101, Türkiye’nin en yaygın zincir marketlerinden biri olarak,…

Gördes Manisa Kaç TL? Toplumsal Değerin Parayla Ölçüldüğü Bir Dönemin Sosyolojisi Bir araştırmacı olarak, toplumun gündelik sorularında gizlenen derin anlamları keşfetmeyi seviyorum. “Gördes Manisa kaç TL?” gibi basit görünen bir soru bile, aslında insanların mekânla, değerle ve aidiyetle kurduğu ilişkiye dair çok şey söyler. Bugün artık her şeyin bir fiyat etiketi var; bir yerin, bir ürünün, hatta bazen bir duygunun bile. Oysa sosyolojik olarak baktığımızda, bir yerin değeri yalnızca ekonomik değil; kültürel, duygusal ve toplumsal ağlarla örülüdür. Gördes gibi bir kasabanın “kaç TL” olduğu sorusu, aslında toplumun değer anlayışını yeniden düşünmemiz için bir davettir. Ekonomik Değerin Ötesinde: Gördes’in Toplumsal Sermayesi…

Gerontoloji Kaç Kişi Atandı? Edebiyatın Işığında Bir İnsani Hikâye Kelimenin Gücü ve Anlatının Dönüştürücü Etkisi Edebiyat, bir toplumun yansımasıdır; insanların iç dünyasını, sosyal yapıları, geçmişle geleceği kesiştiren bir aynadır. Her bir kelime, bir insanın ruhunda açan bir çiçek, bir karakterin içinde yankı bulan bir çığlıktır. Edebiyat, sadece okuduğumuz metinlerden ibaret değildir; aynı zamanda toplumun derinliklerinde gizli kalmış, unutulmuş, bastırılmış hislerin ve deneyimlerin de gün yüzüne çıkmasıdır. Bugün, gerontoloji alanında yapılan atamaların, sadece istihdam politikaları veya kamu hizmetlerinin bir sonucu olmadığını, bu sürecin aslında toplumsal yapılar, normlar ve zamanla şekillenen anlatıların bir parçası olduğunu düşünmeliyiz. Gerontoloji, yaşlılık ve yaşlanma olgusunun derinliklerine…